Tháp Bà Ponagar Nha Trang: Biểu tượng văn hóa trường tồn cùng thời gian
Khi nhắc đến Nha Trang, người ta không chỉ nghĩ đến những bãi biển xanh ngắt, những hòn đảo hoang sơ mà còn nhớ đến Tháp Bà Ponagar Nha Trang – một công trình kiến trúc cổ kính với hơn 1000 năm lịch sử. Tọa lạc trên ngọn đồi Cù Lao, ngay cửa sông Cái, quần thể tháp Chăm này không chỉ là một di tích lịch sử quốc gia mà còn là nơi thờ phụng Thiên Y Thánh Mẫu, vị thần được người Chăm tôn thờ và người Việt kính ngưỡng. Vẻ đẹp trầm mặc, cổ kính hòa quyện cùng sự linh thiêng đã tạo nên một sức hút khó cưỡng đối với mọi du khách. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau “giải mã” tất cả những điều làm nên sự vĩ đại của tháp bà, từ những bí ẩn về lịch sử, những nét kiến trúc độc đáo, cho đến những câu chuyện huyền thoại ly kỳ.
Lịch sử Tháp Bà Ponagar: Hơn 10 thế kỷ thăng trầm cùng dân tộc
Để thực sự hiểu và cảm nhận được giá trị của tháp bà Ponagar, chúng ta cần quay ngược dòng thời gian về quá khứ. Lịch sử của quần thể tháp này gắn liền với sự phát triển và suy tàn của Vương quốc Chăm-pa cổ.
- Nguồn gốc và tên gọi: Theo các nhà nghiên cứu, quần thể tháp được xây dựng từ khoảng thế kỷ VIII đến thế kỷ XIII. “Ponagar” trong tiếng Chăm có nghĩa là “Mẹ Xứ Sở” hay “Bà Mẹ của vương quốc”, để tôn thờ Thiên Y Thánh Mẫu, vị thần có công dạy người dân trồng lúa, dệt vải và có những đóng góp to lớn cho cuộc sống. Tên gọi này đã thể hiện rõ sự tôn kính của người Chăm đối với nữ thần.
- Giai đoạn hình thành và phát triển: Tháp Bà được xây dựng qua nhiều giai đoạn với nhiều lần trùng tu, mở rộng. Ban đầu, quần thể chỉ có một vài công trình nhỏ bằng gỗ. Đến thế kỷ IX, vua Harivarman I đã cho xây dựng lại tháp bằng gạch, tạo nên hình hài cơ bản của quần thể hiện tại.
Kiến trúc Tháp Bà Ponagar: Sự kết hợp độc đáo của tâm linh và nghệ thuật
Quần thể tháp bà Ponagar là một ví dụ điển hình cho kiến trúc Chăm cổ với ba khu vực chính:
- Khu vực tháp cổng (Tháp Cổng ngoài): Đây là khu vực đầu tiên du khách sẽ thấy. Mặc dù ngày nay chỉ còn lại dấu tích của bậc thang đá nhưng trong quá khứ, nơi đây là cổng chào nguy nga dẫn vào khu quần thể.
- Khu tiền đình (Mandapa): Tiếp theo là khu tiền đình, nơi có các hàng cột đá lớn. Đây là nơi các tín đồ Chăm-pa xưa kia chuẩn bị lễ vật và thực hiện các nghi lễ trước khi vào khu tháp chính. Sự sắp xếp các cột đá tại đây tạo nên một không gian rộng lớn và trang nghiêm, gợi lên sự linh thiêng.
- Khu tháp chính (Kalan): Đây là khu vực quan trọng nhất của tháp bà Ponagar Nha Trang, nơi thờ Thiên Y Thánh Mẫu. Khu tháp chính gồm có 4 tòa tháp lớn nhỏ, trong đó tòa tháp chính thờ Nữ thần Ponagar là tháp cao nhất, có chiều cao khoảng 23m. Các tháp còn lại thờ các vị thần khác như thần Shiva và Ganesa.
- Tháp chính (Tháp Bà): Tháp này có kiến trúc rất đặc trưng với mái cong hình yên ngựa, thân tháp được trang trí bằng các hoa văn và hình tượng thần linh tinh xảo. Bên trong tháp là tượng Bà Ponagar được tạc bằng đá granit đen, thể hiện sự oai nghiêm, quyền lực.
- Tháp thờ thần Shiva (Tháp Đông Nam): Tòa tháp này nhỏ hơn nhưng cũng có kiến trúc độc đáo, là nơi thờ vị thần hủy diệt và tái tạo của Ấn Độ giáo.
- Tháp thờ thần Ganesa: Vị thần đầu voi, mình người, con trai của thần Shiva, được thờ phụng với mong muốn mang lại sự may mắn và thành công.
Ý nghĩa tâm linh và văn hóa của Tháp Bà Ponagar
Tháp Bà Ponagar Nha Trang không chỉ là một công trình kiến trúc mà còn là biểu tượng của sự giao thoa văn hóa Chăm – Việt.
- Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Chăm: Thiên Y Thánh Mẫu, hay Bà Ponagar, là vị thần quan trọng nhất trong tín ngưỡng của người Chăm. Tương truyền, bà là con gái của Ngọc Hoàng, giáng trần để giúp đỡ người dân.
- Sự giao thoa tín ngưỡng Việt – Chăm: Khi người Việt đến vùng đất này, họ đã tiếp nhận và Việt hóa tín ngưỡng thờ Bà Ponagar. Nữ thần được gọi là Thiên Y Thánh Mẫu và được đưa vào tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt. Hàng năm, tại đây diễn ra Lễ hội Tháp Bà với nhiều nghi thức truyền thống độc đáo, thu hút hàng vạn người dân và du khách.
Tour city Nha Trang 1 ngày
Giá đã bao gồm:
- Xe đưa đón
- Hướng dẫn viên.
- Ăn trưa.
- Vé tham quan tất cả các điểm.
- Nước uống
- Bảo hiểm du lịch
đ 550.000
Xem thêm
Kinh nghiệm tham quan Tháp Bà Ponagar Nha Trang: Những điều cần biết
Để có một chuyến đi trọn vẹn, bạn nên tham khảo một số kinh nghiệm sau:
- Thời gian tham quan:
- Thời gian mở cửa tháp bà ponagar: Tháp mở cửa từ 8h00 sáng đến 18h00 chiều hàng ngày.
- Thời điểm lý tưởng nhất để đến tháp bà Ponagar là vào buổi sáng sớm hoặc chiều muộn để tránh nắng gắt và có thể chụp được những bức ảnh đẹp nhất.
- Giá vé và phương tiện di chuyển:
- Tháp bà ponagar giá vé: Vé tham quan hiện tại khoảng 30.000 VNĐ/người (có thể thay đổi). Bạn nên kiểm tra lại thông tin trước khi đi.
- Bạn có thể di chuyển bằng taxi, xe máy, hoặc xe buýt từ trung tâm thành phố. Tháp Bà chỉ cách trung tâm thành phố khoảng 2km, rất thuận tiện.
- Lưu ý khi tham quan:
- Ăn mặc lịch sự, trang nhã. Không nên mặc quần áo quá ngắn, hở vai khi vào khu vực tháp chính.
- Giữ gìn vệ sinh chung, không xả rác.
- Không chạm tay vào các hiện vật cổ.
Những hoạt động và trải nghiệm khác tại Tháp Bà Ponagar
Ngoài việc tham quan kiến trúc cổ, bạn còn có thể:
- Xem biểu diễn nghệ thuật Chăm: Tại khu vực tiền đình, thường có các buổi biểu diễn múa và nhạc cụ truyền thống của người Chăm, giúp bạn hiểu hơn về văn hóa bản địa.
- Chụp ảnh check-in: Với kiến trúc độc đáo và không gian xanh mát, đây là địa điểm lý tưởng để bạn có những bức ảnh ấn tượng.
- Tìm hiểu về nghề gốm Chăm: Gần khu vực tháp có các gian hàng trưng bày và bán các sản phẩm gốm Chăm truyền thống, một nghề thủ công đã có từ lâu đời.
Tháp Bà Ponagar Nha Trang không chỉ là một điểm du lịch, mà còn là một hành trình trở về với cội nguồn văn hóa, lịch sử của dân tộc. Mỗi viên gạch, mỗi hoa văn trên tháp đều kể một câu chuyện về một vương quốc rực rỡ, một tín ngưỡng tâm linh sâu sắc. Khám phá nơi đây là cách để bạn không chỉ chiêm ngưỡng vẻ đẹp cổ kính mà còn cảm nhận được sự giao thoa văn hóa độc đáo, sự trường tồn của những giá trị truyền thống.
Hãy lên kế hoạch ngay hôm nay để tự mình khám phá vẻ đẹp và sự linh thiêng của tháp bà ponagar. Nếu bạn đã có những trải nghiệm thú vị tại đây, đừng ngần ngại chia sẻ cảm nhận của mình ở phần bình luận bên dưới nhé!
